19. Kariera, czyli blaski i cienie bycia na szczycie

Kariera (a raczej to, jak ją realizujesz) wpływa na Twoje życie.

Jeśli jesteś już na szczycie to wiesz, o czym piszę. Kariera może być czymś, co uskrzydla, inspiruje i wpływa na ważne kwestie społeczne. Złe zarządzanie karierą, nieustalone priorytety i brak podstawowych umiejętności związanych z zachowaniem równowagi i określaniem oraz realizacją celów może uczynić z niej przekleństwo, źródło frustracji, obaw, zgorzknienia i przekonania, że nic w życiu nie ma sensu.

Czym kariera jest dla Ciebie? Jakie są blaski i cienie bycia na szczycie? Zapraszam do refleksji.

Blaski i cienie to synonim dobrych i złych stron danego zjawiska. Utożsamiane z korzyściami i stratami, nie zawsze są mierzalne. Jak większość zjawisk, również i kariera może być rozpatrywana w kategoriach pozytywnych i negatywnych. Czy jednak ocena taka może być jednoznaczna? Jak zwykle diabeł tkwi w szczegółach, a to znaczy, że to czy coś jest pozytywne czy negatywne będzie uzależnione od oceniającego, zarówno osoby, której to dotyczy jak i tego, kto obserwuje. Stąd to samo doświadczenie, przeżycie, emocja mogą być różnie spostrzegane, odbierane i oceniane przez różne osoby. Ciekawym i równocześnie porządkującym myślenie i refleksję na ww. temat jest hierarchia wartości opracowana przez A. Maslowa. A ponieważ informacje na temat jej konstrukcji i założeń są dostępne w materiałach internetowych i podręcznikowych pominę je tutaj, skupiając się na konkretnych przykładach.

„Pracuj tyle i możesz: oto cała filozofia dobrego życia.” – autor nieznany

Nierozerwalnie z sukcesem związana jest widoczna dla otoczenia i samej osoby pozytywna zmiana w zaspokajaniu podstawowych potrzeb fizjologicznych. Sukces sprawia, że oprócz lepszego samopoczucia, większej energii do działania, pojawiają się z czasem większe dochody, którym towarzyszą dodatkowe profity w postaci biletów na wyjątkowe spotkania – imprezy towarzyskie, kulturalne i sportowe.

Przychodzi taki moment, kiedy dochodzisz do wniosku, że nadszedł czas na zmianę mieszkania, kupno domu, inwestycje w działki lub nieruchomości. Zaczynasz bardziej dbać o siebie, co łączy się z większą świadomością swojego stanu zdrowia i potrzeby dbania o siebie, zarówno na poziomie fizycznym jak i psychicznym. Kupujesz lepszej jakości produkty spożywcze, odzież, kosmetyki itp. Być może zaczynasz korzystać z usług dietetyczki i trenera personalnego. Pozytywną stroną kariery i sukcesu jest stabilność finansowa pozwalająca na decyzję o pierwszym lub kolejnym dziecku, czego wcześniej nie brałaś pod uwagę (jeszcze nie teraz; za kilka lat, itp.). Idealną sytuacją byłaby większa ilość snu i relaksu, które także są zaliczane do podstawowych potrzeb fizjologicznych, ale to prawdopodobnie odkładasz na „jutro”.

Paradoksalnie, negatywną stroną kariery okazuje się nadmierne forsowane swoich sił fizycznych i psychicznych, brak dostatecznej ilości snu, chroniczne zmęczenie, często spowodowane kilkunastogodzinnym dniem pracy, (kto jak nie my?), godzeniem ról zawodowych i osobistych, ale także nieregularność jedzenia, jego nadmiarowość lub niedobór.

„Nawet największy sukces w życiu publicznym nie wynagrodzi porażki w domu.” – B. Disraeli

Bycie na szczycie kariery pozwala zrealizować potrzeby bezpieczeństwa w znacznie większym stopniu, niż było to możliwe wcześniej. Dostępność środków finansowych, kontakty społeczne, bycie osobą znaną/znaczącą powoduje, że pojawiają się wokół Ciebie sprzedawcy różnych usług, które wcześniej być może nie były tak dostępne albo ich oferta nie była tak różnorodna. Bogaty pakiet ubezpieczeń zawierających wydawałoby się wszystkie możliwe opcje ochrony przed chorobami, utratą pracy, pojawieniem się niepełnosprawności, kradzieżą, napadem, ryzykiem utraty płynności finansowej itp., itd. przyprawiają o zawrót głowy.

Czy w takiej sytuacji można myśleć o cieniach kariery? Wydaje się, że tak.

To, co może być trudne, spostrzegane, jako negatywne, to zwiększona obawa o utrzymanie spójności rodziny, rozwijanie relacji małżeńskiej, bezpieczeństwo fizyczne dzieci i bliskich, a w konsekwencji poszukiwanie ochrony i zabezpieczeń różnego rodzaju. Nie bez znaczenia są pojawiające się obawy o bezpieczeństwo emocjonalne bliskich. Rozterki dotyczące poświęcanego czasu, jego jakości, trwałości więzi na odległość, obecności osób wspomagających rodzinę i ich wpływu (opiekunki, babcie, dziadkowie, inni) to najczęściej wymieniane utrudnienia spostrzegane w kategorii cienie kariery. Frustrujący okazuje się także nadmiar ofert i oferentów, czasami w sposób zbyt natarczywy proponujących swoje produkty. Zalana powodzią możliwości i wariantów, możesz czuć się sfrustrowana, niepewna, przytłoczona odpowiedzialnością i konsekwencjami wyboru konkretnej oferty. To, co możesz odczuwać, jako silnie negatywne to potencjalny brak kontroli nad własną rodziną rozumiany, jako scedowanie jej na osoby trzecie, niezwiązane pokrewieństwem, niegwarantujące w pełni zachowania wartości ważnych dla Ciebie.

„Kariera to piękna rzecz, ale nie możesz się do niej przytulić w zimną noc.” – M. Monore

Bycie u szczytu kariery w sposób oczywisty łączy się z potrzebą przynależności do grupy/elity podobnych do Ciebie kobiet sukcesu. W opinii znajomych, obserwatorów, współpracowników oceniana często, jako próżność lub „kolejna fanaberia”. Ocena krzywdząca i niesłuszna. Możliwość uzyskania wsparcia, szczególnie zawodowego, od kobiet pełniących podobne funkcje i zajmujących odpowiedzialne stanowiska, jest nieocenionym elementem rozwoju Twojego i Twojej firmy. Poczucie przynależności do grupy daje nieocenione wsparcie emocjonalne i merytoryczne. W obszarze tym mieści się także potrzeba przyjaźni, akceptacji i miłości. To, co wydaje się bardzo atrakcyjne to możliwość poznawania ciekawych ludzi, realizujących pasje, wizje i cele, którzy niejednokrotnie mają znaczący wpływ na no to, co dzieje się w skali mikro (ludzie, społeczności, kraje) i makro (cały świat). Możliwość wywierania wpływu, dynamika zdarzeń, poczucie bycia kimś ważnym, ale także chęć pozostawienia czegoś po sobie jest nie tylko mierzalną korzyścią, ale także motorem podejmowanych wyzwań w przyszłości. Świat ludzi sukcesu nie jest jednak światem idealnym. Niezależnie od branży zdarzają się w nim jak wszędzie sytuacje, w których ktoś potraktował Cię w sposób nielojalny, nieuczciwy, nadużył zaufania, wykorzystał do swoich celów informacje pozyskane w drodze relacji, którą oceniłaś, jako przyjacielską, bezpieczną. Nadużyte zaufanie kładzie się cieniem na Twoje obecne i przyszłe relacje.

„Karierę robi się z dwóch powodów – dla siebie i dla innych. Nawet, jeśli chcesz śpiewać, bo to kochasz, to i tak potrzebujesz kogoś, kto chciałby cię słuchać.” A. Bocelli

Jesteś kobietą sukcesu. Co to oznacza dla Ciebie? Prawdopodobnie to, co spostrzegane jest, jako pozytywne to prestiż, szacunek i znaczenie, jakie zyskałaś w środowisku. Wymienione potrzeby zaliczane są do grupy potrzeb uznania i szacunku. Twoja wytrwałość, pasja, ciężka praca i wypracowana pozycja skutkują większą ilością zaproszeń na prestiżowe spotkania. Udzielasz wywiadów, wygłaszasz referaty, otwierasz konferencje. Jesteś szanowana. Twoja pozycja pozwala Ci na dokonywanie wyboru imprez, osób, instytucji, z którymi chcesz współpracować. To daje poczucie niezależności i wolności. To, co jest rozpatrywane w kategoriach blasków kariery, może mieć także swój cień. Co nim jest? Zależności, powiązania, sojusze i koalicje, które zawiązałaś mogą ograniczyć wolność wyboru, a w najgorszym wypadku mogą wiązać się z utratą dobrego imienia, szacunku, uznania, majątku.

„Zawsze bądź oryginalną wersją siebie, zamiast być kopią kogoś innego” J. Garland

Sukces zawodowy jest jednym z pozytywnych czynników sprzyjających rozwojowi zarówno w sferze zawodowej jak i osobistej. Komfort finansowy, większe możliwości i interesujące kontakty społeczne sprawiają, że możliwość własnego rozwoju właśnie teraz, kiedy jesteś na szczycie nabiera szczególnego znaczenia. Potrzeba samorealizacji może być zaspokajania w klimacie autorefleksji(wiesz już, czego chcesz), dojrzałości (nie musisz już nic nikomu udowadniać, pracujesz w pełni tego słowa dla siebie) i bezpieczeństwa finansowego. Czy są jakieś niedogodności, negatywne aspekty, cienie? Duża ilość wyzwań i osiągnięta pozycja obliguje do utrzymania się na szczycie, a to z różnych względów może być trudne.

Frustrujące może być życie z kalendarzem, w którym pierwszy wolny termin dla przyjaciół masz za pół roku☺

Nieprzewidywalność rynku, zmieniające się przepisy, sytuacja makroekonomiczna i polityczna wpływają na realizacje Twoich celów. Nie bez znaczenia jest odczuwalny na plecach oddech kolejnych wspinających się na szczyt osób. Jeśli nie masz dystansu, ustalonych priorytetów, wewnętrznej równowagi i wsparcia bliskich może Ci być trudno utrzymać się na szczycie. Skoro jednak na nim jesteś, to znaczy, że to miejsce dla Ciebie. W trudnych chwilach pamiętaj, że „Nie to co osiągasz, ale to co przezwyciężasz, definiuje Twoją karierę” C. Fish

Autorką artykułu jest Magdalena Lipiak

Psycholog, doradca zawodowy, licencjonowany trener programu „Spadochron”, trener rozwoju osobistego Kompasu Kariery Crown, pracuje w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej i prowadzi własny gabinet psychologiczno-doradczy. W kręgu jej zainteresowań znajduje się także pomoc w wyborze kariery edukacyjnej i zawodowej nie tylko młodzieży, ale także dorosłych chcących zmienić coś w swoim życiu. Korzysta wtedy ze swoich kompetencji doradcy zawodowego i coacha oświatowego. Kiedy istnieje taka potrzeba jest terapeutą i pomaga innym w poprawie ich komfortu życia, rozwiązywaniu trudności, zmianie perspektywy spostrzegania swojej osoby w relacjach z innymi  www.magdalenalipiak.com