Siłą napędową przemian cywilizacyjnych był i jest rozwój nauki, edukacja oraz wielkie idee wyznaczające ludzkie działania, kształtujące postawy i zachowania jednostek oraz całych społeczeństw.
Konsekwencją stałego i gwałtownego postępu naukowo – technicznego jest unowocześnienie procesów produkcyjno – usługowych i zmiana standardów wytwarzania oraz wzrost wymagań wobec pracowników.
Jest to nie lada wyzwanie dla społeczeństwa, które musi nieustannie podnosić swoje kwalifikacje oraz dbać o rozwój kompetencji w celu utrzymania się na rynku pracy.
Na drodze do społeczeństwa opartego na wiedzy, edukacja jest najważniejszym czynnikiem kształtującym pomyślne przejście od społeczeństwa produkcyjnego do społeczeństwa opartego na czynniku intelektualnym. W porównaniu do wcześniejszych etapów rozwoju gospodarek rozwiniętych krajów, społeczeństwo oparte na wiedzy charakteryzuje zupełnie inna logika rozwoju, wymagająca alternatywnych narzędzi realizacji. Instrumentem o zasadniczym znaczeniu staje się wiedza. Edukacja zaś uznawana jest współcześnie za jeden z ważniejszych czynników stymulujących wzrost gospodarczy, badania i innowacje, konkurencyjność, utrzymanie poziomu zatrudnienia, spójność społeczną oraz aktywne postawy obywatelskie.
Naprzeciw wyzwaniom współczesności wychodzi koncepcja Life Long Learning.
Idea edukacji przez całe życie pojawiła się już na początku XX wieku. Jednakże jako uniwersalna i humanistyczna koncepcja ukształtowana została w latach 70 – tych przy udziale UNESCO. Zakładała, że „każdy człowiek ma prawo i powinien uczyć się przez całe swoje życie” (Raporty: „Wprowadzenie do koncepcji uczenia się przez całe życie” P. Lengrand, „Uczyć się, aby być. Świat edukacji dziś i jutro” E. Faure).
Ze względu na czasy recesji gospodarczej, zaniechano realizacji koncepcji uczenia się przez całe życie. Równocześnie jednak począwszy od lat 70 – tych dokonywały się daleko idące przeobrażenia gospodarcze i społeczne, co sprawiło, iż koncepcja doczekała się swojego odrodzenia w latach 90 – tych XX wieku za sprawą opublikowanego w 1996 roku Raportu UNESCO pt. „Edukacja: jest w niej ukryty skarb” (znanego również jako Raport Delorsa).
Koncepcja Life Long Learning stała się przedmiotem debaty na forum kluczowych organizacji międzynarodowych, od ONZ, przez OECD na Unii Europejskiej kończąc. Idea Life Long Learning jest wiodącym elementem strategii lizbońskiej, ogłoszonej przez Unię Europejską w 2000 roku.
W strategii tej zdefiniowano koncepcję uczenia się przez całe życie, jako: „wszelkie działania związane z uczeniem się przez całe życie, zmierzające do poprawy poziomu wiedzy, umiejętności i kompetencji w perspektywie osobistej, obywatelskiej, społecznej i/lub związanej z zatrudnieniem.”
Zgodnie z treścią strategii, edukacja jest jedną z najważniejszych składowych prowadzących do tego, aby gospodarka UE stała się najbardziej konkurencyjną i dynamiczną gospodarką na świecie, społeczeństwa państw członkowskich zaś społeczeństwami wiedzy.
Do priorytetowych działań zaliczono:
- nadanie wysokiej rangi uczeniu się
- zwiększenie powszechnego dostępu do informacji i doradztwa dotyczącego możliwości edukacyjnych
- zwiększenie inwestowania w uczenie się
- przybliżanie uczącym się możliwości edukacyjnych
- upowszechnianie umiejętności podstawowych
- rozwój innowacyjnych koncepcji uczenia się/nauczania.
Koncepcja Life Long Learning obejmuje zarówno rozwój indywidualny, jak i rozwój cech społecznych we wszystkich formach i kontekstach, w systemie formalnym i nieformalnym. Podkreśla się w niej potrzebę zachęcania do nauki przez całe życie, już od wczesnego dzieciństwa. W tym podejściu uwzględnia się cały system, koncentrując się na standardach wiedzy i kwalifikacjach, które powinni opanować wszyscy, niezależnie od wieku. Warto przy tym zauważyć, iż w realizację koncepcji kształcenia przez całe życie zaangażowane są nie tylko systemy edukacji. Układ, w którym dominującą rolę w zakresie prowadzenia kształcenia oraz zarządzania systemem i jego finansowania odgrywały władze publiczne, zastąpiły obecnie modele zakładające partnerską współpracę i podział obowiązków, w których większą odpowiedzialność przyjmują na siebie firmy i sami uczniowie/słuchacze. Wiele ważnych inicjatyw jest współcześnie efektem wspólnych działań świata pracy, kręgów gospodarczych oraz partnerów społecznych.
Autorką artykułu jest dr Martyna Dudzicz
Doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce, Certyfikowany Praktyk Zarządzania Projektami (certyfikat IPMA Level D), Certyfikowany Agile Coach, mentor zespołów Scrum (certyfikat Agile Scrum PSM 1).
Specjalistka w zakresie funkcjonowania administracji publicznej, szczególnie zaś samorządowej. W głównym obszarze zainteresowań znajdują się polityka lokalna oraz rozwój regionalny. Koncepcjami bliskimi zainteresowań pozostają także teoria zrównoważonego rozwoju oraz koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu (Corporate Social Responsibility CSR).
Jest bardzo relacyjna, zadaniowa i wysoce komunikatywna. Lubi pracę z ludźmi, czerpie z niej energię i inspirację. Jej wartościami są uczciwość, honor i przyjaźń.
Honorowy dawca krwi, honorowy dawca szpiku. Ambasadorka Fundacji Class Ladies.
Prywatnie szczęśliwa żona, a także mama dorastającego Wiktora. Jej pasją są podróże, dobra kuchnia i sport.
